బాబోయ్ భారత్ బజార్..!!

ఈ మధ్య అమెరికాలో సందు సందునా, గొందు గొందునా భారత్ బజార్లు పుట్టగొడుగుల్లా పుట్టుకొస్తున్నాయి. వీటిలో చాలావరకూ, వినియోగదారులను దోచుకొందుకు, అందినకాడికి లాభాలను దండుకొందుకు ప్రాధాన్యతనిస్తూ, నాణ్యమైన వస్తువులను అందివ్వాలన్న కనీస బాధ్యతను విస్మరిస్తున్నాయి.

ఇటీవల నేనొక భారత సూపర్ మార్కెట్ కి కాఫీ పౌడర్ కొనడానికి వెళ్ళినప్పుడు, నవ్వుతూ ఉన్న సుహాసిని బొమ్మతో బ్రూక్ బాండ్ గ్రీన్ లేబుల్ ప్యాకెట్ కనిపించింది. తీరా తీసిచూస్తే అది 2005 లో తయారయిన కాఫీ పౌడర్. దానిపై Best Before 9 months from mfd date అని రాసి ఉంది. అంటే అది expire అయ్యి సంవత్సరం పైగా అయ్యిందన్నమాట. అప్పటినుంచీ నేను కొనే ప్రతి వస్తువుకూ expiry date చూడటం అలవాటు చేసుకొన్నాను. నేను గమనించిన విషయం ఏమిటంటే, ఈ సమస్య ఏ ఒక్క కాఫీ పౌడర్ కో మాత్రమే  సంబంధించిన విషయం కాదు. ఈ భారతీయ మార్కెట్లలో దొరికే చాలా వస్తువులు expire అయిపోయినవో, లేక ఒకటి లేదా రెండు నెలల్లో expire అవబోయేవో.. ఇంకా ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే, కొన్ని వస్తువుల మీద expiry dates కూడా ముద్రించి లేకపోవడం. పచ్చళ్ళు, మ్యాగీ, ఇలా చెప్పుకొంటూ పోతే ఎన్నో.. ఆ మద్య Parle-G బిస్కట్ ప్యాకెట్లు డాలర్ కి పది అని కొనబోతే, వాటిలో చాలావరకు expire అయిపోయినవే. దీనిని బట్టి నాకు అర్ధం అయిన విషయం ఏమిటంటే, expire అయిన లేదా అవబోతున్న వస్తువులని ఇలా వదల్చుకొంటున్నారని.

వీటితో పాటుగా ప్రస్తావించుకోవలసినవి పాలు, పెరుగు, బ్రెడ్ వంటివి. ముఖ్యంగా బ్రెడ్ ఎంతో కాలం నిలువ ఉండదు. పట్టుమని పదిరోజులు కూడా నిలువ ఉండని ఈ బ్రెడ్ ను రోజుల తరబడి అమ్మడం నాకు తెలుసు. పోనీ కాయగూరలన్నా తాజాగా ఉంటాయా అంటే అదీ లేదు. ఎప్పుడో వారాంతంలో జనం తాకిడి ఎక్కువ ఉండంటంచే తాజాగా ఉంచుతారే తప్ప, వారం మధ్యలో వెడితే అన్నీ కుళ్ళిపోయిన కూరగాయలే..!! అదీకాక తాజా కూరగాయలని కుళ్ళినవాటితో కలిపి లాభాలు దండుకోవటానికి ప్రయత్నిస్తారు.

కూరగాయలు, పాలు, పెరుగు వంటివి తాజాగా ఉండాలంటే కావలసినది మంచి cooling system. ఇది చాలా స్టోర్లలో లేదు. ఉన్నా సరిగా పని చేయదు. ఇటువంటి చోట్ల కొన్న పాలు, పెరుగు వంటివి expiry date వరకు పాడవకుండా ఉంటాయన్న గ్యారంటీ ఏముంది..? ఇలాంటి చోట్ల పాలు కొన్న ఎంతోమంది స్నేహితులకి అవి కాచగానే విరిగిపోవడం నాకు తెలుసు. అదే విధంగా పప్పుదినుసులు మొదలైనవి పురుగులు పట్టడమో, పాడైపోవడమో జరిగిన సందర్భాలు అనేకం. అమెరికన్ స్టోర్లలో దొరికే ప్రతి వస్తువునూ నాణ్యతతో ఉండాలని కోరుకొనే మనం, ఒకవేళ ఏ మాత్రం నాణ్యత లోపించినా ఆరునెలలైనా నిర్మొహమాటంగా తిరిగి వెనుకకు ఇచ్చి డబ్బును డిమాండ్ చేసే మనం, ఈ ఇండియన్ మార్కెట్లలో జరిగే ఆగడాలను నిలదీయడానికి మాత్రం వెనుకాడతాము, జంకుతాము.. ఎందుకు..? ఇందుకు నేను కూడా మినహాయింపు కాదు.

ఇకపోతే ఈ ఇండియన్ స్టోర్లు జనాలను దోచుకొనే విధాలు అనేకం. వీరు విక్రయించే వస్తువులలో చాలావరకు వస్తువులు ఇండియా నుంచి దిగుమతి చేసుకొన్నవే. వీటిపై ఇండియా లోని వెల తప్ప, అమెరికా వెల ఉండదు. ఇక్కడి స్టోర్ల వాళ్ళు ఏది ముద్రిస్తే అది దాని వెల అయి కూర్చుంటుంది. ఇక పండుగలోస్తే వీరికి “పండుగే”..!! రాఖీ, వినాయక చవితి, ఉగాది లాంటి పండుగలకి ఇండియా నుంచి రాఖీలు, వినాయకుని బొమ్మలు, పాలవెల్లులు, వేపపువ్వు, మామిడాకులు వంటివి తెచ్చి ఆకాశాన్నంటే ధరలను నిర్ణయించి అమ్ముతారు. ఇక శ్రావణ శుక్రవారాలొచ్చాయంటే తమలపాకులు, కొబ్బరి కాయలను కొనాలంటే చుక్కలు కనిపిస్తాయి.

ఈ మార్కెట్లలో పోనీ customer service అన్నా బాగుంటుందా అంటే అదీ లేదు. ఏ వారాంతాంలో వెళ్ళినా ఆ మూల నించీ ఈ మూల వరకూ వరుసలో జనం. కూరగాయలు బిల్ చేసే విధానం మరీ దారుణం. కూరగాయలను వెయింగ్ మెషీన్ మీదనుంచి లాగి ఏదో మీటలు నొక్కి ఎంతో ఒకంత వెల టైప్ చేస్తారు. పోనీ బిల్ లో వెల సరిచూసుకొందామంటే ఆ బిల్ ను డీకోడ్ చేయటానికి ఏ software enginner సరిపోడు.

ఇక ఇండియాలో ఒక వస్తువుకు మరో వస్తువును ఉచితంగా ఇవ్వడం సహజం. ఉదాహరణకు కాఫీ పౌడర్ కు గ్లాసో, స్పూనో ఇవ్వటంలాంటివి. ఈ ఇండియన్ స్టోర్లలో మరీ దారుణంగా అలా ఉచితంగా వచ్చిన ఆ గ్లాసునీ, స్పూనునీ కూడా వెల నిర్ణయించి అమ్మడం నేను చూసాను.

ఇక వినియోగదారుడిని ఆకర్షించడానికి వీరు అనుసరించే మార్గాలు ఎన్నో.. $20 కొంటే 2% డిస్కౌంట్, $30 కొంటే 3% డిస్కౌంట్ అంటూ.. ఇవికాక ఉచిత DVDలనీ, పాయింట్లనీ ఇలా ఎన్నో.. ఈ కొసర్లకు ఆశ పడి, కుళ్ళిన కాయగూరలను, అవసరం ఉన్నా లేకున్నా అందిన వస్తువులను, cart లో వేసి బిల్ చేసే వాళ్ళను అనేకం చూసాను. DVD, వీడియో క్యాసట్ల విషయానికొస్తే ఈ స్టోర్లన్నీ పైరసీకు నిలయాలుగా మారిపోయాయి. మన కళ్ళెదురుగానే DVD నుంచీ క్యాసెట్ కు కాపీ చేసేస్తుంటారు.

కానీ, మన బలహీనతలతో ఆడుకొనే ఇలాంటి స్టోర్లను ప్రోత్సహించకూడదు. మనకు వారేదో ఉపకారం చేస్తున్నారన్న భ్రమనుండి బయటపడి, మనం లేనిదే వారు మనలేరన్న వాస్తవాన్ని గ్రహించాలి. మన సేవలకు ఏ విధమైన లోపం కలిగినా వెంటనే నిలదీయాలి. తాజా కాయగూరలకై రైతు బజార్లు (farmers market)లాంటి ప్రత్యామ్నాయాలపై దృష్టి సారించాలి. మన లేదా మన కుటుంబ సభ్యుల ఆరోగ్యంతో పోలిస్తే ఆదా చేసే కొన్ని డాలర్లు లెక్కలోనివి కావన్న సత్యాన్ని గ్రహించాలి. అమెరికాలోని ప్రతి భారతీయుడూ కలసి రాకుంటే ఈ దోపిడీ బజార్లు మరింత పేట్రేగిపోయే ప్రమాదం పొంచి ఉంది.

ముఖ్య గమనిక: ఈ టపాలో “భారత్ బజార్” అన్న పదం అన్ని భారతీయ సూపర్ మార్కెట్లనూ ఉద్దేశించి రాసినదే తప్ప, “భారత్ బజార్” అనబడే చెయిన్ మార్కెట్ ను మాత్రమే ఉద్దేశించి రాసినది కాదు.